wychowanie dziecka
Specjaliści są zgodni co do tego, że nie ma jednej uniwersalnej metody, która powinna być stosowana przez wszystkich rodziców | fot.: pexels.pl

W poszukiwaniu złotego środka w relacjach z maluchem, czyli trudna sztuka wychowywania dzieci

Co to znaczy być dobrym rodzicem? Wbrew pozorom, to nie tylko obsypywanie malucha prezentami i uleganie jego kaprysom, ale przede wszystkim bycie przy nim zawsze, gdy tego potrzebuje, wpajanie najważniejszych zasad moralnych czy wspólne poznawanie świata. Innymi słowy, bycie dobrym rodzicem to wychowywanie dziecka w taki sposób, aby wyrosło na dobrego, mądrego i co najważniejsze – szczęśliwego człowieka. Większość rodziców, pomimo lektury licznych poradników nie zawsze wie, jak należy postępować w relacjach z maluchem. Czego unikać? Jakie zachowania warto wzmacniać? Jaką metodę wychowawczą wybrać? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań można znaleźć w naszym artykule.

Najpopularniejsze metody wychowawcze

Dotychczas opracowano wiele metod wychowawczych, wskazujących jak rodzice powinni współpracować z dzieckiem, aby kształtować jego charakter, wartości moralne i zachowanie. Specjaliści są zgodni co do tego, że nie ma jednej uniwersalnej metody, która powinna być stosowana przez wszystkich rodziców. Warto natomiast zapoznać się z najczęściej stosowanymi metodami wychowawczymi, aby sformułować pewne wskazówki, które mogą być pomocne w codziennych kontaktach z małym człowiekiem (jeżeli temat Cię zainteresuje, koniecznie zajrzyj na http://www.osesek.pl/wychowanie-i-rozwoj-dziecka/wychowanie-dziecka.html).

  • Metoda modelowania

Jedna z najskuteczniejszych metod wychowawczych, oparta na autorytecie rodziców. Odwołuje się do obserwacji i naśladowania przez malucha zachowań osób dorosłych. W ciągu pierwszych lat życia dziecka, rodzice są niedoścignionymi ideałami, które maluchy bacznie obserwują, próbują naśladować i identyfikować się z nimi. Aby więc nauczyć szkraba np. prawdomówności, warto być dla niego wiarygodnym wzorem, który pokaże mu, jak należy właściwie postępować.

  • Metoda kar i nagród

Kary to nic innego jak wzmocnienia negatywne, które mają tłumić zachowania nieakceptowane, zaś nagrody są wzmocnieniami pozytywnymi, utrwalającymi i wzmacniającymi zachowania konstruktywne, przejawiane przez malucha. Stosując tę metodę wychowawczą, rodzice muszą pamiętać o tym, że nagrody zawsze powinny dominować nad karami. W przypadku niewłaściwego zachowania ze strony dziecka, przed wymierzeniem kary należy wytłumaczyć mu, dlaczego i za co zostanie ukarane. Co ważne, kara nie powinna być zbyt surowa, lecz musi być adekwatna do popełnionego czynu. Stanowczo odradza się stosowanie kar cielesnych, które zamiast wpływać konstruktywnie na dziecko, jedynie uczą je agresji. Warto pamiętać również o tym, aby nagradzać malucha jedynie sporadycznie, aby szybko nie przyzwyczaił się do ich otrzymywania za każde prawidłowe zachowanie. Dobrze jest także stosować zamiennie różne formy nagród – pochwały, przytulenia, nowe zabawki, cukierki i pamiętać o nich zawsze bezpośrednio po oczekiwanej aktywności dziecka.

  • Metoda perswazji

Metoda sprawdza się najlepiej w przypadku nieco starszych dzieci. Polega na wyjaśnianiu, racjonalnym argumentowaniu i cierpliwym tłumaczeniu zasad postępowania oraz korygowaniu nieprawidłowych zachowań malucha. Stosując tę metodę, rodzice powinni odwoływać się do konkretnych przykładów , skłaniać do empatii i pytać dziecko o jego zdanie na dany temat. Co ważne, zadaniem rodzica jest jedynie podsuwanie pewnych możliwych rozwiązań, pozostawiając możliwość dokonania ostatecznego wyboru małemu człowiekowi.

  • Dyskutowanie i wyjaśnianie

W tym przypadku najważniejsza jest wymiana zdań na linii rodzic – dziecko, która powinna mieć charakter partnerski, oparty na analizie, ocenie argumentów obu stron, zapoznaniu się z potrzebami i oczekiwaniami drugiego rozmówcy. Niewskazane jest wykorzystywanie wychowawczej przewagi nad dzieckiem i uciekanie się jedynie do przymusu, wywierania presji czy krytyki.

  • Inspirowanie i stymulowanie aktywności

Metoda wychowawcza polegająca na mobilizowaniu dziecka do wyznaczania sobie celów i zachęcania go do realizowania swoich marzeń. Zadaniem rodzica jest podpowiadanie możliwych kierunków działań i zachęcanie malucha do ambitnych osiągnięć.

Jak być dobrym rodzicem?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, natomiast istnieją pewne cenne wskazówki, dotyczące wychowywania dzieci, które wielu rodzicom mogą przydać się w codziennych kontaktach z małym człowiekiem.

  • Nie porównuj

Nikt nie lubi być porównywany do innych. Dziecko czuje frustrację, złość i bezsilność, gdy nieustannie słyszy, że jego rówieśnicy mają np. lepsze stopnie czy wzorowe zachowanie. Zamiast tego warto dać mu poczuć, że jest naprawdę wyjątkowe, a jego decyzje właściwe – w końcu nie musi być najlepszym uczniem w klasie, jeśli ma wiele innych talentów lub jest dobrym, wartościowym człowiekiem.

  • Nie podnoś głosu

Choć nikt nie lubi krzyku, niemal każdemu zdarza się czasem podnieść głos. W przypadku rodziców, dochodzi do tego najczęściej, gdy maluch nie posprząta zabawek, nie chce się ubrać czy kłóci się z rodzeństwem. Zdaniem specjalistów, krzyk ma ogromne znaczenie dla organizmu dziecka. Powoduje szybsze bicie serca, napięcie mięśni i wysłanie przez mózg sygnału o zagrożeniu. W takiej sytuacji naturalną reakcją dziecka jest samoobrona, przejawiająca się jeszcze głośniejszym krzykiem, a nawet płaczem. Krzyk nie tylko nie ułatwia wychowywania dziecka, ale także sprawia, że maluch oddala się od rodzica i przestaje mu ufać.

  • Naucz się mówić do dziecka

Z dziećmi należy rozmawiać łagodnie i spokojnie. Bezwzględnie zakazane jest obrażanie czy okazywanie zniecierpliwienia. W komunikacji z maluchem należy okazywać należny mu szacunek i używać jasnych, zrozumiałych dla niego komunikatów. Warto stosować pochwały za wysiłki i osiągnięcia, a także motywować i pomagać dziecku uwierzyć w sobie.  Dobrze jest również koncentrować się wyłącznie na tym, co warto robić, a nie na tym, jakich zachowań unikać.

  • Spędzajcie razem czas

Wspólne spacery, zabawy, opowiadanie bajek lub czytanie książek to bardzo ważne elementy codziennej komunikacji z maluchem. Kiedy rodzic spędza czas ze swoim dzieckiem, powinien koncentrować się wyłącznie na nim – w końcu nikt nie lubi być ignorowany, czy traktowany z obojętnością. Wspólne spędzanie wolnego czasu bardzo przybliża do siebie wszystkich członków rodziny i pozwala dostrzec u maluchów wiele zachowań, które w innych okolicznościach mogłyby pozostać niezauważone.

  • Okazywanie uczuć

Dziećmi, podobnie jak dorosłymi targają różne uczucia, nierzadko sprzeczne ze sobą, dlatego warto pozwolić im płakać, krzyczeć, bać się czy denerwować. Warto pamiętać o tym, że maluch ma prawo do płaczu, okazywania gniewu i innych emocji. Rolą rodzica jest również nauczenie małego człowieka obrony jego własności. Nie należy zmuszać go do uległości w każdej sytuacji, jedynie po to, by innym nie sprawić przykrości. W końcu ma również prawo do wyrażania własnego zdania i przeciwstawiania się.

Materiał partnera zewnętrznego

Sprawdź także

mikrobiom a psychologia

Mikrobiom ludzki i jego wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne

Mikrobiom ludzki, czyli zbiór wszystkich mikroorganizmów żyjących w i na naszym ciele, w tym bakterii, …