Do czego służy cylinder miarowy?

Cylinder miarowy jest to naczynie laboratoryjne, które stosowane jest do odmierzania określonej objętości cieczy. Zwyczajowo cylinder miarowy zwany jest menzurką i bardzo często wśród doświadczonych laborantów z kilkudziesięcioletnim stażem ta nazwa jest używana powszechnie. Cylinder miarowy posiada najczęściej szklaną nóżkę oraz wylew, dzięki któremu przelanie odmierzonej ilości cieczy jest łatwiejsze i nie powoduje rozchlapania. Obecnie bardzo często stosuje się również cylindry miarowe wykonane z polipropylenu i innych materiałów np. polimetylopentenu (PMP), kopolimeru styrenu-akrylonitrylu (SAN)

W laboratoriach możemy spotkać również cylindry miarowe, które zakończone są szlifem i nie posiadają wylewu, takie rozwiązania znajdujemy tam, gdzie laborant podczas pracy odstawia odmierzoną ilość cieczy i potrzebuje ja zamknąć korkiem, aby nie powodować parowania zawartości. Cylindry miarowe ze szlifem i zamknięciem korkiem możemy również spotkać w sytuacji, gdy cylindry bezpośrednio łączy się z innymi elementami aparatury laboratoryjnej – bezpośrednio do cylindra możemy np. „złapać” produkty z wyparki lub liofilizatora laboratoryjnego. Na ściance cylindra miarowego naniesiona jest precyzyjna podziałka, która ułatwia odmierzanie potrzebnej ilości cieczy. Podziałka taka może być naniesiona w różny sposób np. namalowana lub wygrawerowana na szklanym cylindrze. Skala objętości cylindra jest robiona na tzw. „wylew”, czyli uwzględnia fakt, iż po wylaniu z cylindra odmierzonej ilości cieczy, cześć z cieczy zostaje na ściankach naczynia, co potencjalnie zmniejsza jej objętość. W skalowaniu „na wylew” nie należy wytrzepywać zawartości, jaka pozostała wewnątrz, gdyż jest to uwzględnione w samym skalowaniu.

Tradycyjny cylinder jest wąski i wysoki, aby zmaksymalizować precyzję pomiaru objętości odmierzanej cieczy. Najczęściej cylindry są wykonywane ze szkła sodowego o niskiej rozszerzalności cieplnej. Cylinder wykonany ze szkła sodowego nie zmienia (nawet w minimalnym stopniu) objętości w przypadku, gdy odmierzamy zawartość znacznie różniąca się temperaturą, co w wielu przypadkach może mieć istotne znaczenie. Bardzo dużą wadą naczyń wykonanych z tego materiału jest kruchość przy nagłych zmianach temperatury, dlatego np. do rozgrzanego, wyjętego ze zmywarki naczynia nie powinno wlewać się bardzo zimnej cieczy, i na odwrót do chłodnego cylindra nie powinno wlewać się gorącego medium – wprawdzie pojemność cylindra nie powinna wykazywać różnic, natomiast właściwości szkła, jego kruchość, może doprowadzić do pęknięcia cylindra i utraty wlewanej zawartości. W szklanych cylindrach miarowych nie wolno gotować, ani zamrażać zawartości, gdyż może to doprowadzić do pęknięcia naczynia.  

Jedną z odmian cylindrów laboratoryjnych są cylindry Nesslera, które nie sa typowymi cylindrami miarowymi, gdyż nie posiadają naniesionej na ściankę podziałki, natomiast posiadają zaznaczoną objętość nominalną naczynia. Cylindry Nesslera służą do analiz, w których wykorzystywane są metody kalorymetryczne, gdzie barwę cieczy umieszczonej w cylindrze odnosi się do barwy wzorca kalorymetrycznego. Cylindry laboratoryjne Nesslera występują w opcji wysokich naczyń i niskich, z wylewem lub bez. Objętości takich cylindrów są różne, począwszy od kilkudziesięciu mililitrów ml, a skończywszy na kilkuset mililitrach. 

Cylindry miarowe klasy A wykonane z PMP, czyli polimetylopentenu występują w pojemnościach od 10 ml do nawet kilku tysięcy mililitrów, cylindry z polipropylenu czy kopolimeru styrenu-akrylonitrylu, klasy B również występują w podobnych objętościach. 

Cylindry laboratoryjne są naczyniami bardzo często używanymi w laboratorium, są wykonane z różnych materiałów, są różnych pojemności. Tylko od potrzeb danej placówki zależy, jakie pojemności będzie wykorzystywał i z jakich materiałów. Cylindry miarowe można nabyć w wielu firmach zajmujących się sprzedażą sprzętu laboratoryjnego, natomiast zakup w renomowanych firmach zapewnia nabycie sprzętu odpowiedniej, jakości z odpowiednimi certyfikatami, jak np. w firmie Danlab, która szczyci się nagrodą jako najbardziej profesjonalna firma wyposażająca placówki laboratoryjne w 2020 roku.

Materiał partnera