Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
W literaturze i popkulturze postać wampira od lat budzi fascynację i grozę. Choć motyw krwiopijcy obecny był w folklorze wielu kultur, to właśnie „Dracula” Brama Stokera, opublikowany w 1897 roku, ukształtował wizerunek wampira, jaki znamy dzisiaj. Elegancki, demoniczny arystokrata z Transylwanii stał się archetypem postaci, która na stałe weszła do kanonu literatury grozy i zainspirowała niezliczone filmy, książki i seriale.
Wampiry w folklorze a wizerunek Draculi
Przed ukazaniem się powieści Stokera wizerunek wampira różnił się w zależności od regionu Europy. W folklorze wschodnioeuropejskim wampiry były często przedstawiane jako groteskowe, gnijące trupy powracające z grobu, by wysysać krew żywych. Dopiero literatura romantyczna XIX wieku nadała im bardziej ludzki i uwodzicielski charakter.
Inspiracją dla Stokera były wcześniejsze dzieła, takie jak „Wampir” Johna Polidoriego (1819), w którym główny bohater, Lord Ruthven, był szlachetnie urodzonym i uwodzicielskim krwiopijcą. Jednak to właśnie „Dracula” uczynił z wampira postać złożoną, nie tylko groźną, ale także fascynującą i pełną sprzeczności – potwora ukrywającego się pod maską arystokratycznego wdzięku.
Wyróżniające elementy wizerunku Draculi
Arystokratyczne pochodzenie, elegancja i charyzma
Jednym z najważniejszych elementów, który Stoker wprowadził do wizerunku wampira, była jego arystokratyczna natura. Hrabia Dracula to szlachetnie urodzony, dobrze wykształcony mężczyzna o nienagannych manierach. Jego elegancja i tajemniczość sprawiają, że początkowo wydaje się fascynującym gospodarzem, co kontrastuje z jego prawdziwą, mroczną naturą. Ten dualizm – połączenie kultury i brutalnej żądzy krwi – nadał wampirowi nowy wymiar i uczynił go postacią bardziej złożoną niż wcześniejsze folklorystyczne wyobrażenia.
Żądza krwi i motyw wiecznego życia
Dracula jest nieśmiertelny, a żeby żyć wiecznie potrzebuje ludzkiej krwi. Stoker uczynił z tej potrzeby nie tylko biologiczną konieczność, ale także metaforę wiecznego potępienia. W przeciwieństwie do wcześniejszych, bezmyślnych krwiopijców, Dracula ma świadomość swojego losu – nie tylko żyje wiecznie, ale także doświadcza wiecznej samotności i izolacji.
Nadnaturalne zdolności, skrywane słabości
Stoker przypisał Draculi szereg nadprzyrodzonych zdolności, które na stałe wpisały się w wizerunek wampira w popkulturze. Dracula potrafi zmieniać się w nietoperza, wilka, a także mgłę. Dysponuje nadludzką siłą, szybkością i hipnotycznym wpływem na ludzi. Jednocześnie posiada swoje słabości: nie znosi światła słonecznego (jak każda nocna istota), srebra, czosnku i wody święconej, a jego egzystencja kończy się wraz z przebiciem serca drewnianym kołkiem. Te cechy stały się później standardem w literaturze i filmach o wampirach.
Redo
