młoda zadowolona kobieta w pracy w biurze
arto wykorzystać testy predyspozycji zawodowych, sposobu myślenia czy podejmowania decyzji albo reakcji w nieprzewidzianych sytuacjach i określić własne możliwości | fot.: stock.adobe.com

Testy kompetencji zawodowych i osobowości – jak mogą pomóc w szukaniu pracy?

Rekrutowanie odpowiednich pracowników na stanowiska to bardzo trudne i odpowiedzialne zadanie. W tym wypadku warto przyjrzeć się testom kompetencji i osobowości, które ułatwią nam wybór odpowiedniej osoby na stanowisko. Niżej wymienione zostały opracowane przez psychologów. Doświadczeni specjaliści posługują się nimi w celach przesiewowych lub w poszukiwaniu odpowiedniej osoby do wykonywania określonych zadań. Co więcej, niektóre z nich możemy wykonać sami, aby uzyskać odpowiedzi dotyczące naszego temperamentu, talentów czy specjalnych predyspozycji. To z kolei pomoże znaleźć wymarzony zawód lub rozwinąć się w określonym kierunku.

PTS 

Test psychologiczny opracowany przez wybitnego polskiego psychologa Jana Strelau, wykładowcę Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor poświęcił znaczną ilość swojego życia na realizowanie badań związanych z temperamentem. PTS to kwestionariusz temperamentu ukazujący nam ludzkie zasoby stricte od strony wydolności układu nerwowego. Bada on 3 podstawowe wskaźniki wyrażone w stanach od 1 do 10:

siła procesu pobudzenia (SPP) – siła z jaką układ nerwowy jest w stanie wytrzymać napięcie bez uruchamiania tzw. hamowania ochronnego. Osoby posiadające wysokie wyniki to ludzie predysponowani do wykonywania zawodów wymagających dużej odporności na stres i takich, których efektywność pracy nie pogarsza się mimo niesprzyjających warunków i dystraktorów.

siła procesu hamowania (SPH) – siła z jaką układ nerwowy jest w stanie uruchomić szereg procesów hamowania pozwalający na powstrzymanie się od reakcji (przykładowo ekspresji emocjonalnej). Osoby posiadające wysokie wyniki potrafią idealnie dopasować się do sytuacji w zależności od jej warunków. Mimo przeżywanych silnych emocji mogą nadal sprawiać wrażenie pewnych siebie o nienagannej postawie.

ruchliwość procesów nerwowych (RPN) – ten wskaźnik ukazuje nam szybkość z jaką układ nerwowy przystosowuje się do sytuacji oraz wskazuje na adekwatność reakcji. Chodzi o zmianę z procesu pobudzenia na proces hamowania i odwrotnie. Niskie wyniki w tym przypadku wskazują, że obiekt badany potrzebuje więcej czasu na dostosowanie się do nowej sytuacji.

Głównym mankamentem PTS jest to, że bada on tylko jedną składową osobowości – temperament. Bardzo dobrze sprawdza się w przypadku rekrutacji kandydatów na stanowiska odpowiedzialne o wysokim poziomie stresu.

NEO-PI-R

Neo-Pi-R to jeden z najszerzej rekomendowanych testów do badań osobowości osób zdrowych. Bada takie obszary jak: neurotyczność (jej przeciwieństwem jest równowaga emocjonalna), sumienność, ugodowość, ekstrawersję i otwartość.

Połączenie ich w określonych kategoriach pozwala na wyodrębnienie informacji na temat osoby z zakresu jej myśli, uczuć czy celów życiowych. Wyniki ukazują, czym jednostka wyróżnia się na tle innych, jeżeli chodzi np. o style: pracy, uczenia się, kontroli impulsów i złości. Są to parametry istotne w świetle rekrutacji pracowników na stanowiska.

FCZ-KT

Test FCZ-KT w dużej mierze skupia się na badaniu temperamentu. W porównaniu do PTS bada on szerszy zakres, który może być wyjściowy do określenia osobowości badanego i jego predyspozycji w stosunku do określonych zawodów. Mierzy: reaktywność emocjonalną, wrażliwość sensoryczną, wytrzymałość, aktywność, żwawość a także perseweratywność (w kontekście tego testu tendencja to “przeżuwania” przeszłych sytuacji). Test nie bada określonych stylów radzenia sobie w odpowiedzi na daną sytuację.

Test Gallupa, czyli CliftonStrengths

To specjalny rodzaj testu, który pomaga odnaleźć swoje główne talenty. Schemat badania zakłada podział na 34 główne talenty. Podczas testu należy odpowiedzieć na 177 pytania. Czas odpowiedzi na każde z nich to około 20 sekund. Każda odpowiedź udzielana jest na kilkupoziomowej skali.

Z raportu sporządzonego po teście osoba testowana może dowiedzieć się, które z tych talentów są dominujące i w które warto inwestować czas i zasoby, by je rozwijać.

W założeniu w ten sposób osoba badana zyskuje sugestię, w jaki sposób rozwijać własne umiejętności i kompetencje. Działanie zgodnie z rekomendacjami wynikającymi z otrzymanych wyników mają przynieść nie tylko szybszy i łatwiejszy rozwój, ale też większą satysfakcję z podejmowanych aktywności.

Styl Myślenia FRIS

To bardzo ciekawy test opierający się ba badaniu reakcji, sposobów zachowania i podejmowania decyzji w nowych dla siebie sytuacjach. Jeśli bowiem mierzymy się z zupełnie nowym doświadczeniem, zazwyczaj reagujemy we właściwy sobie sposób: priorytetyzujemy wiadomości, korzystamy z indywidualnych mechanizmów myślenia. Ten sposób bada właśnie taką spontaniczną reakcję pokazującą naturalne zachowanie w obliczu wyzwania: sposób percepcji i sposób wykorzystywania informacji. W psychologii poznawczej nazywa się go stylem poznawczym lub stylem myślenia i podkreśla, że jest on trwałą cechą każdej osoby.

Dominująca perspektywa (styl myślenia), którą otrzymujemy w badaniu stylu myślenia FRIS opisuje, jaki rodzaj informacji jest najbardziej przydatny w momencie zetknięcia z nową sytuacją. Z kolei każdej perspektywie FRIS odpowiada jeden Styl Myślenia. Faktom – Zawodnik (logiczny, ukierunkowany na cel), Relacjom – Partner (empatyczny, zaangażowany)  Ideom – Wizjoner (kreatywny, otwarty, myślący nieszablonowo), Strukturom – Badacz (analityczny perfekcjonista).

Test Hollanda

To jeden z najprostszych i ogólnie dostępnych testów dotyczących naszego profilu zawodowego. Z 90 dostępnych stwierdzeń wybieramy te, które najlepiej odpowiadają naszym przekonaniom. Zasadą wykonania testu jest oparcie się na pierwszej myśli, bez nadmiernego zastanawiania się. Pod koniec testu otrzymujemy wynik w postaci określenia osobowości zawodowej badanego.

Psycholog, socjolog John L. Holland wyróżnił 6 typów osobowości zawodowej, przy czym należy pamiętać, że najczęściej otrzymamy wynik mieszany, a więc sugestię dwóch lub trzech dominujących typów. Różnią się one pod względem posiadanych umiejętności, wyznawanych wartości, lubianych czynności oraz sposobu oceny własnej osoby. Wyróżnione typy to: typ realistyczny (aktywny, zdroworozsądkowy), badawczy (sceptyczny, analityczny), artystyczny (kreatywny, niezależny idealista), społeczny (otwarty, cierpliwy, pracujący z ludźmi), przedsiębiorczy (władczy, menadżer), konwencjonalny (rzetelny, dobrze zorganizowany).

Test osobowości 16Personalities

To test dość podobny w swoim założeniu do testu Hollanda. Tym razem przyporządkowujemy do określonych stwierdzeń stopień prawdziwości w odniesieniu do naszej osoby. A zatem : na ile dane stwierdzenie jest prawdziwe w odniesieniu do nas. Wynikiem testu jest przyporządkowanie do jednej z 16 osobowości spośród 4 grup: Analitycy, Dyplomaci, Strażnicy, Odkrywcy.

Test osobowości Perso.in

Test osobowości PERSO.IN to test opracowany przez Polaków. Dzięki niemu możemy odkryć psychologiczne różnice między ludźmi. Po uzupełnieniu ankiety internetowej otrzymujemy wyniki pozwalające na analizę i wskazanie właściwych odpowiedzi. Strukturę i przebieg testu Perso.in dokładnie opisano na stronie https://kobiecefinanse.pl/.

Każdy z tych testów został opracowany przez psychologów. Są to rzetelne narzędzia, które odpowiednio wykorzystane pomogą w wyborze właściwego kandydata na określone stanowisko. Jednocześnie warto wykorzystać testy predyspozycji zawodowych, sposobu myślenia czy podejmowania decyzji albo reakcji w nieprzewidzianych sytuacjach i określić własne możliwości. Nie każdy z nich uda nam się przeprowadzić w warunkach domowych, nie każdy z nich da nam odpowiedź wprost co do własnych umiejętności albo odpowie na każde pytanie. Test Hollanda na przykład nie uwzględnia wielu nowoczesnych, współczesnych zawodów – daje jednak wyobrażenie o kompetencjach i cechach, które dominują w naszej osobowości. Co ciekawe, testy te niekiedy nie są w stanie jednoznacznie wskazać określonego jednego typu osobowości. Pozwalają jednak na wskazanie indywidualnych zachowań, które warto wzmacniać i pielęgnować aby sprawdzić się w idealnie dopasowanym dla siebie zawodzie. Zamiast działać wbrew sobie – rozwijajmy swoje naturalne predyspozycje.

OLI