Zrozumieć rejestr dłużników – nie tylko dla tych, którzy mają długi

12 września 2023 Biznes Skomentuj 495 odsłon(y)

Podobne artykuły

Długi pociągają za sobą poważne konsekwencje – zarówno prawne, jak i te związane z wizerunkiem wiarygodnego i terminowego płatnika. W kontekście tego drugiego aspektu istotną rolę odgrywa rejestr dłużników. Dowiedz się, czym jest, jak działa i dlaczego jego rola jest tak ważna.

Rejestr dłużników, czyli co?

Czym jest rejestr dłużników? To baza danych Biura Informacji Gospodarczej, w której można znaleźć informacje na temat zaległości finansowych przedsiębiorców oraz konsumentów. W bazie tej znajdują się też informacje o terminowo regulowanych płatnościach Dostęp do tego zbioru mają rożne instytucje, które mogą zweryfikować potencjalnego klienta czy partnera biznesowego pod kątem wiarygodności finansowej. Jeżeli o danej osobie czy firmie widnieją negatywne informacje gospodarcze, oznacza to, że może on być klientem podwyższonego ryzyka, który nie będzie płacił swoich zobowiązań na czas lub wcale.

W konsekwencji dany podmiot może np.:

odmówić udzielenia pożyczki lub kredytu;
odrzucić wniosek o zakupy ratalne;
nie podpisać umowy, która wiąże się z długoterminowym zobowiązaniem finansowym (np. na abonament telefoniczny, Internet itp.).

Na tym, że są wpisane do rejestru dłużników, tracą dodatkowo firmy. W takiej bazie może je zweryfikować potencjalny kontrahent, a w konsekwencji – zrezygnować ze współpracy. Zła reputacja może się zatem odbić na kondycji przedsiębiorstwa, także w perspektywie przyszłych zysków.

Kto może trafić do rejestru dłużników?

Funkcjonowanie biur informacji gospodarczej, a co za tym idzie – proces umieszczania danych o nierzetelnych osobach i podmiotach – jest regulowany przepisami prawa. Dlatego zasady dodawania wpisów do takich baz są ściśle określone.

A zatem do rejestru dłużników mogą trafić zarówno osoby prywatne (konsumenci), jak i przedsiębiorcy, którzy zmagają się z zaległością. Aby tak się stało:

termin płatności musi być przekroczony co najmniej od 30 dni;
wierzyciel – przed przekazaniem informacji do bazy danych – musi z 30-dniowym wyprzedzeniem wysłać do dłużnika wezwanie do zapłaty (lub dostarczyć wezwanie do zapłaty osobiście).

Znaczenie ma również kwota zaległości. Będzie ona inna dla konsumentów i dla przedsiębiorców.

Osoby prywatne można wpisać do rejestru dłużników, gdy zaległość wynosi minimum 200 zł.
Przedsiębiorcy mogą trafić do takiej bazy danych, kiedy dług opiewa co najmniej na kwotę 500 zł.

Wpis do rejestru dłużników a tytuł wykonawczy

Nieco inne reguły obowiązują, kiedy wobec dłużnika (firmy lub konsumenta) został wydany tytuł wykonawczy. Wówczas znaczenia nie mają ani kwota zaległości, ani to, jaki jest okres zaległości. Wystarczy, że wezwanie do zapłaty trafi do dłużnika (listem poleconym lub wręczone osobiście) na 14 dni przed umieszczeniem wpisu w BIG.

Kto może wpisać dłużnika do rejestru?

Wpisu do rejestru dłużników może dokonać zarówno osoba prywatna, jak i przedsiębiorstwa czy instytucje. Na jakich zasadach?

Konsument ma takie prawo, gdy wobec dłużnika uzyskał tytuł wykonawczy – to on stanowi podstawę zgłoszenia.
Przedsiębiorcy mogą dokonać zgłoszenia na podstawie określonego stosunku prawnego (czyli np. zawartej z dłużnikiem umowy) lub tytułu wykonawczego.

Kto może skorzystać z danych w rejestrze dłużników?

Dane z rejestru dłużników mogą się przydać nie tylko bankom czy instytucjom finansowym. Dostęp do nich mogą uzyskać także inni przedsiębiorcy oraz konsumenci – stanowią one cenne źródło informacji o wiarygodności danego partnera. Jak to działa?

Konsumenci mogą pobrać raport o wybranym przedsiębiorcy. Kiedy się przyda? Np. gdy osoba prywatna chce sprawdzić kondycję finansową dewelopera, od którego chce kupić dom albo firmy budowlanej mającej wykonać remont generalny w mieszkaniu, może też sprawdzić przyszłego pracodawcę.
Przedsiębiorcy mogą natomiast zweryfikować zarówno inne firmy (choćby w procesie sprawdzania ich wiarygodności jako kontrahentów), jak i osoby prywatne. Jednak dane o konsumencie mogą pobrać wyłącznie za jego zgodą, muszą więc posiadać upoważnienie osoby sprawdzanej. Zgodnie z ustawą o BIG upoważnienie może być pisemne, ale może być także zawarte w e-mailu lub nagranej rozmowie telefonicznej. Niezależnie od formy udzielenia, upoważnienie jest ważne 60 dni i po tym okresie nie można już pobrać raportu. Warto wiedzieć, że konsument nie może sprawdzić w BIG innego konsumenta.

Jak zatem widać, rejestr dłużników BIG to bardzo przydatne narzędzie, z którego warto korzystać nie tylko w celu zmotywowania nierzetelnego klienta lub kontrahenta do spłacenia zobowiązań. Przyda się również przy weryfikacji potencjalnych partnerów w biznesie czy przyszłych wykonawców usług. Lepiej sprawdzić takie informacje, aby nie narazić się na problemy.

Opracowano na zlecenie Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A.

Materiał partnera zewnętrznego