Literacka Nagroda Nobla 2019
Literacka Nagroda Nobla, chociaż - względem poprzedniego roku - spóźniona, przynosi więc cały szereg pozycji, z którymi warto się zapoznać. Wybór szeroki, bo zarówno Peter Handke, jak i Olga Tokarczuk piszą dużo i niemal każda pozycja jest interesująca | fot.: https://twitter.com/NobelPrize

O jakie pozycje warto wzbogacić naszą domową biblioteczkę, po Literackiej Nagrodzie Nobla w 2019 roku?

Literacka Nagroda Nobla często w czytelniczym świecie przechodzi bez echa. Nie „trąbią” o niej plakaty na wystawach księgarni, przez co wybierając się po coś do poczytania decydujemy się raczej na popularnych w szerokim kręgu odbiorców autorów, zamiast tych nagradzanych w świecie literatury. Może jednak warto to zmienić? Poniżej znajduje się lista pisarzy, po których pozycje warto sięgnąć, jeżeli chcemy nieco poszerzyć nasze horyzonty lub po prostu jesteśmy znudzeni pozycjami z pierwszych stron gazet i katalogów książek. Na tegoroczną Literacką Nagrodę Nobla warto zwrócić uwagę tym bardziej, że tym razem jej laureatką jest Polka, Olga Tokarczuk. 

Nagroda dla Olgi Tokarczuk (2018)

Chociaż Olga Tokarczuk otrzymała Literacką Nagrodę Nobla w roku 2019, to teoretycznie jest to nagroda za rok 2018, kiedy to przyznawanie Literackiej Nagrody Nobla zostało na jakiś czas wstrzymane. Niemniej  jest to wciąż miłe zwrócenie uwagi na polską twórczość i docenienie jej wartości. Dla nas z kolei może być to szansa, by zapoznać się z pracami tej twórczyni, jeśli do tej pory jeszcze tego nie uczyniliśmy. Zanim to zrobimy, warto wiedzieć także co nieco o samej autorce.

Olga Tokarczuk to eseistka, autorka scenariuszy i poetka, a także psycholog. Poza Literacką Nagrodą Nobla – przyznaną 10 października 2019 roku – może poszczycić się ona inną prestiżową nagrodą –  The Man Booker International Prize 2018, którą trzymała za powieść „Bieguni”. Na jej koncie dwa razy znalazła się także Nagroda Literacka Nike – raz w roku 2008, także za powieść „Bieguni”, drugi raz w roku 2015, za obszerne „Księgi Jakubowe”. Tokarczuk nie poświęciła się pisaniu od razu – początkowo pracowała psycholożka, by ostatecznie zwrócić się w kierunku literatury, w 1993 publikując swój powieściopisarski „Podróż Ludzi Księgi”. Jej twórczość i przez otrzymaniem Literackiej Nagrody Nobla była popularna tak w Polsce, jak i za granicą, budząc różnorodne kontrowersje, także na tle politycznym – co tylko wzbudzać może ciekawość i zachęcać do sprawdzenia, czy jej twórczość jest twórczością dla nas.

Zaczynając przygodę z tą autorką warto zacząć choćby od jej debiutu „Podróż Ludzi Księgi”, a także zwrócić uwagę w pierwszej kolejności na takie pozycje,  jak nagrodzone książki „Bieguni” oraz „Księgi Jakubowe”. Warto też pamiętać, że Tokarczuk jest także autorką opowiadań, po które sięgnąć mogą ci, którzy niekoniecznie są zwolennikami dłuższych literackich form (np. „Opowiadania Bizarne”).

Nagroda dla Petera Handke (2019)

Peter Handke jest z kolei pisarzem austriackim. Nie mniej znacząca niż jego praca pisarska, jest jego praca jako tłumacza. Tłumaczył on dzieła takich autorów jak: Adonis, Ajschylos, Dimitri T. Analis, Bruno Bayen, Emmanuel Bove, René Char, Jean Genet, Georges-Arthur Goldschmidt, Julien Green, Gustav Januš, Patrick Modiano, Florjan Lipuš, Walker Percy, Francis Ponge, William Szekspir czy Sofokles. Jego twórczość literacka została wyróżniona, bo nie dość, że cechuje się językowym kunsztem, to jeszcze stanowi niezwykle cenne studium doświadczenia ludzkiego. Autor ten po maturze rozpoczął studia pisarskie, które jednak przerwał, szybko odnosząc literackie sukcesy. Pragnął on całkowicie poświęcić się pisaniu. Jego prace potrafią budzić kontrowersje, być może większe nawet niż prace Olgi Tokarczuk. W jednej ze swoich książek „Podróż zimowa nad Dunaj, Sawę, Morawę i Drinę albo sprawiedliwość dla Serbii” przedstawił on niepopularną i mocno kontrowersyjną (a przynajmniej nie wygłaszaną zbyt często) opinię, głoszącą, że Serbowie są ofiarami wojny domowej w Jugosławii. Olga Tokarczuk nie wydaje się sama prosić o skandal i nie kreuje siebie na skandalistkę, Peter Handke przeciwnie – w 1966 r. na deski teatrów trafiła na przykład sztuka „Publiczność Zwymyślana” w trakcie której, jak głosi tytuł, aktorzy obrażają widzów. Jego książki zbogacają zapewne często podróże pisarza, który bywał choćby w Niemczech, USA oraz Francji.

Zwracając uwagę na twórczość tego autora warto sięgnąć  – poza powyższą kontrowersyjną pozycją – po takie jego książki, jak: „Szarańcza” (powieść eksperymentalna, którą pisarz wydał już w wieku 24 lat, zaskarbiając sobie przychylność krytyków literackich), „Pewnej ciemnej nocy wyszedłem z mojego cichego domu”, „Don Juan (sam o sobie opowiada)”, a także eseje „Popołudnie Pisarza”. Warto pamiętać, że pisarz ten jest twórcą niezwykle płodnym – opublikował kilkadziesiąt różnego rodzaju dzieł, a w Polsce nie jest dostępna (po polsku) jeszcze cała jego twórczość.

Literacka Nagroda Nobla, chociaż – względem poprzedniego roku – spóźniona, przynosi więc cały szereg pozycji, z którymi warto się zapoznać. Wybór szeroki, bo zarówno Peter Handke, jak i Olga Tokarczuk piszą dużo i niemal każda pozycja jest interesująca.

JBE

Sprawdź także

Gabriel García Márquez sto lat samotności

Literatura z różnych zakątków świata: Nobliści, którzy zmienią myślenie o świecie

Literatura jest jednym z najważniejszych środków wyrazu kultury. Dzięki niej możemy przenieść się w czasie …