Kreatywna.pl Gazeta Kreatywna
Podobne artykuły
O bakteriach Helicobacter pylori zrobiło się głośno dopiero na początku XXI wieku, gdy australijscy naukowcy Barry Marshall i Robin Warren zostali uhonorowani Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny za udowodnienie, że bakterie te wykazują szkodliwy wpływ na układ pokarmowy. Odkrycie to było o tyle zaskakujące, że do tej pory sądzono, iż niskie pH żołądka stanowi naturalną barierę dla bakterii. Dziś jest już pewne, że H. pylori przyczyniają się do rozwoju m.in. przewlekłego zapalenia śluzówki żołądka oraz wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Helicobacter pylori pod lupą
Helicobacter pylori to bakteria Gram-ujemna, o której wiele można powiedzieć na podstawie nazwy. Jej pierwszy człon odnosi się bowiem do charakterystycznego kształtu spiralnej pałeczki (łac. helix ‘spirala’), a drugi – do najczęstszego miejsca bytowania, czyli odźwiernika (łac. pylorus). H. pylori na jednym końcu posiada kilka rzęsek, które pozwalają jej na wnikanie w głąb śluzówki żołądka. Jednak nie tylko specyficzna budowa bakterii sprawia, że czuje się ona doskonale w silnie kwaśnym środowisku żołądka – H. pylori dysponuje bowiem zdolnością do syntetyzowania ureazy, czyli enzymu rozkładającego mocznik do amoniaku i dwutlenku węgla. Bakteria zobojętnia w ten sposób niskie pH soku żołądkowego i stwarza sobie idealne warunki do życia.
Helicobacter pylori: epidemiologia
Dane dotyczące liczby zakażeń są zastraszające – szacuje się, że ponad połowa ludności jest zakażona H. pylori! Jednak częstość występowania zakażeń nie jest jednorodna – odsetek osób zakażonych jest znacznie wyższy w krajach rozwijających się, gdzie sięga nawet 80%, niż w krajach rozwiniętych, gdzie wynosi 20-30%. W Polsce przyjmuje się, że zainfekowanych H. pylori jest ok. 80% dorosłych i ok. 30% dzieci do 18. roku życia. Z punktu widzenia epidemiologicznego istotne jest także to, że Helicobacter pylori przenoszona jest głównie drogą pokarmową.
Objawy zakażenia Helicobacter pylori
Trudno mówić o swoistych symptomach zakażenia H. pylori, ponieważ zwykle towarzyszą mu objawy ostrego nieżytu żołądka, do których zalicza się niestrawność, wzdęcia, ból w nadbrzuszu, nudności, wymioty, gorączkę, pogorszenie samopoczucia oraz biegunkę. Przede wszystkim jednak w wielu przypadkach zakażenia przebiegają bezobjawowo i trudno je wykryć na podstawie sygnałów wysyłanych przez organizm!
Diagnostyka zakażeń Helicobacter pylori
Wykrycie zakażenia bakterią jest łatwe i stosunkowo niedrogie, potwierdza to ekspert z portalu i-Apteka.pl: „Dostępne są różne testy w kierunku H. pylori, niektóre z nich można wykonać samodzielne, inne zaś w laboratorium, ale wszystkie cechują się czułością i swoistością przekraczającą 90%, co oznacza, że są bardzo wiarygodne”. Najczęściej metody detekcji H. pylori dzieli się na nieinwazyjne i inwazyjne. Do tych pierwszych zalicza się badania serologiczne z przeciwciałami IgG, test oddechowy z mocznikiem, badania kału na obecność antygenów H. pylori. Z kolei do metod inwazyjnych należą badania wymagające przeprowadzenia gastroskopii, czyli test ureazowy. Gastroskopia pozwala także na wykonanie badania histologicznego oraz hodowli bakteryjnej, przy czym te testy są dość drogie i bardziej czasochłonne.
Helicobacter pylori: leczenie
Do leczenia H. pylori wykorzystuje się tzw. terapię eradykacyjną, której celem jest całkowite pozbycie się drobnoustrojów z organizmu. Leczenie polega na jednoczesnym podawaniu dwóch antybiotyków (przeważnie amoksycyliny skojarzonej z metronidazolem lub klarytromycyną) i leku redukującego wydzielanie soku żołądkowego, inaczej nazywanego inhibitorem pompy protonowej (zwykle omeprazol, pantoprazol lub lansoprazol). Terapia trójlekowa trwa zwykle 7 dni.
Helicobacter pylori a wrzody
Powszechnie panuje przekonanie, że za powstawanie wrzodów odpowiada H. pylori. Rzeczywiście, za 75-90% przypadków wrzodów dwunastnicy i 70% wrzodów żołądka odpowiada zakażenie tymi bakteriami, przy czym należy pamiętać, że wrzody żołądka i dwunastnicy występują jedynie u 5-10% zakażonych! H. pylori wywołują zwykle przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, co sprzyja rozwojowi wrzodów. Bakterie produkują toksyny, które uszkadzają komórki błony śluzowej żołądka, co w konsekwencji prowadzi do zapalenia śluzówki. Organizm w reakcji na stan zapalny wydziela większe ilości gastryny, która z kolei stymuluje wydzielanie kwasu solnego.
Helicobacter pylori a inne choroby
Helicobacter pylori wini się przede wszystkim za występowanie wrzodów oraz stanów zapalnych śluzówki żołądka, jednak naukowcy nie mają wątpliwości, że mogą one przyczyniać się również do rozwoju innych jednostek chorobowych. Najczęściej z obecnością H. pylori w organizmie wiąże się chorobę Menetriera oraz nowotwory żołądka, w tym raka żołądka i chłoniaka typu MALT, który nawet w 90% przypadków warunkowany jest zakażeniem H. pylori.
Bakterie Helicobacter pylori nie cieszą się dobrą opinią, w końcu często wywołują dyskomfort, wrzody żołądka i dwunastnicy oraz sprzyjają wystąpieniu nowotworów żołądka. Trudno się przed nimi obronić, choć zachowywanie higieny i spożywanie antyoksydantów może zmniejszyć ryzyko zakażenia. W przypadku H. pylori warto postawić przede wszystkim na diagnostykę – wczesne wykrycie zakażenia i wprowadzenie leczenia pomoże zapobiec zagrożeniom związanym z infekcją bakteryjną.
Materiał partnera zewnętrznego
