trening umiejętności społecznych
Chociaż cele TUS mogą się różnić według potrzeb danego dziecka i potrzeb danej grupy, istnieje główny cel wspólny, którym jest nabywanie i rozwijanie umiejętności społecznych | fot.: materiał partnera

Na czym polega trening umiejętności społecznych?

Czym są umiejętności społeczne?

Umiejętności społeczne są dla nas fundamentem skutecznego funkcjonowania w społeczeństwie, a co za tym idzie pozwalają nam tworzyć relacje, współpracować z innymi, pracować, osiągać cele i mierzyć się z wyzwaniami życiowymi.  Podstawy Treningu Umiejętności Społecznych opierają się na teorii społecznego uczenia się Bandury. Zakłada ona, że uczymy się poprzez obserwację oraz naśladowanie, dlatego tak ważną rolę odgrywa osoba trenera, która modeluje właściwe zachowania społeczne. Trening Umiejętności Społecznych jest metodą pracy grupowej oraz opiera się na praktyce i doświadczaniu.

Trening Umiejętności Społecznych – do kogo jest skierowany?

Na samym początku Trening Umiejętności Społecznych przeznaczony był dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, jednak po wprowadzeniu koniecznych modyfikacji treningi mogą być kierowane zarówno do dzieci jak i dorosłych z różnymi trudnościami. Aktualnie treningi są często dedykowane dla dzieci z trudnościami emocjonalnymi, dzieci z nadpobudliwością psychoruchową, ale również dla dorosłych (np. przeżywających kryzys psychiczny lub potrzebujących nabycia umiejętności w konkretnym obszarze). Z jednej strony specjaliści znacząco podkreślają interwencyjny i terapeutyczny charakter Treningów Umiejętności Społecznych, z drugiej strony treningi te mogą być również skuteczne jako działania profilaktyczne.

Jaki jest cel treningu umiejętności społecznych?

Chociaż cele TUS mogą się różnić według potrzeb danego dziecka i potrzeb danej grupy, istnieje główny cel wspólny, którym jest nabywanie i rozwijanie umiejętności społecznych. 


Najczęstsze cele Treningu Umiejętności Społecznych: 

  • Psychoedukacja – dzieci uczą się rozumieć zjawiska psychiczne – zarówno swoje jak i osób, z którymi funkcjonują; dzieci uczą się rozumieć swoje emocje i to jak nimi zarządzać
  • Nauka radzenia sobie z napięciem 
  • Skuteczna komunikacja – jak komunikować swoje potrzeby, jak rozwijać w sobie empatię, jak asertywnie odmawiać
  • Zdobycie pozytywnego doświadczenia w relacjach z osobami w grupie oraz w relacji z trenerem (jako z osobą dorosłą) 
  • Podniesienie własnej samooceny 
  • Nauka aktywnego słuchania 
  • Zdobycie wiedzy na temat tego jak rozwiązywać konflikty 
  • Wzmacnianie własnej sprawczości i poczucia własnej skuteczności 
  • Zredukowanie napięcia
  • Zwiększenie koncentracji
  • Zmniejszenie trudności związanych z pamięcią i uczeniem się

Czego się spodziewać?

Trening Umiejętności Społecznych z jednej strony bazuje na zasobach grupy, z drugiej na osobie trenera bądź trenerów. Dzieci najlepiej uczą się przez doświadczenie i praktykę, dlatego TUS proponuje wiele ćwiczeń grupowych, które modeluje trener. Podczas ćwiczeń dzieci mogą odgrywać scenki, wspólnie pracować nad zadaniem, dzielić się swoimi odczuciami i doświadczeniami. Zadania trenera w grupie TUS obejmują między innymi to, że grupa jest dla dzieci bezpiecznym miejscem, w którym czują się akceptowane. Trener koncentruje się również na wcześniej wspomnianym procesie “modelowania” – oznacza to, że w niektórych ćwiczeniach może być bardziej dyrektywny, pokazywać konsekwencje działań, modelować pożądane społecznie zachowania. 

Zadania i ćwiczenia są dobierane do grupy wedle jej potrzeb i możliwości poznawczych dzieci. Dlatego grupy TUS są podzielone według wieku (grupa: 4-6 lat, 7-9 lat, 10-12 lat, 13-15 lat), aby zadania były spójne z ich możliwościami poznawczymi. 

Bardzo ważnym czynnikiem w TUS jest praca pomiędzy sesjami. To wtedy dzieci mają możliwość wykorzystać zdobyte doświadczenia i wiedzę np. w środowisku szkolnym, przedszkolnym, w rodzinie oraz w relacjach rówieśniczych.

Jakich efektów możemy oczekiwać?

Efekty Treningu Umiejętności Społecznych będą zależne od celów poszczególnych dzieci oraz grupy. Istnieją natomiast efekty wspólne dla Treningów Umiejętności Społecznych i należą do nich między innymi to, że: dzieci rozumieją siebie, to co się z nimi dzieje i wiedzą jak radzić sobie z trudnymi emocjami bądź sytuacjami, dzieci wiedzą jak wchodzić w relacje społeczne, jak zadbać o swoje potrzeby, ale również jak okazywać empatię i troszczyć się o drugą osobę. Trening powinien wpłynąć na lepsze samopoczucie dziecka, budować jego samoświadomość oraz pomagać w lepszym funkcjonowaniu społecznym.

Trening Umiejętności Społecznych jest metodą pracy grupowej o długiej tradycji teoretycznej oraz udowodnionej empirycznie skuteczności. W zależności od celów, może być kierowany do różnych grup i koncentrować się na odmiennych obszarach kompetencji społecznych. Istotną rolę w skuteczności treningu odgrywa trener oraz możliwość „testowania” nowo nabytych umiejętności w środowisku funkcjonowania pomiędzy sesjami.

Materiał partnera zewnętrznego

Sprawdź także

mikrobiom a psychologia

Mikrobiom ludzki i jego wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne

Mikrobiom ludzki, czyli zbiór wszystkich mikroorganizmów żyjących w i na naszym ciele, w tym bakterii, …