Nobel z literatury 2020- kim jest Louise Glück?

Literacka Nagroda Nobla 2020 przysłonięta była wciąż cieniem skandalu związanego z Akademią Noblowską. Wybór Louise Glück był więc kompromisem: nagrodzono kobietę, poetkę, ale piszącą po angielsku i reprezentującą anglosaski krąg kulturowy | fot.: Unknown author / Public domain

Louise Glück, amerykańska poetka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 2020 nie jest szerzej znana w Polsce. Jedyne jej wiersze przetłumaczone na polski przez Julię Hartwig ukazały się w zbiorze „Dzikie brzoskwinie”, antologii tekstów amerykańskich poetek. Szkoda, bo twórczość noblistki bliska jest wierszom Wisławy Szymborskiej, nagrodzonej tym samym prestiżowym wyróżnieniem. 

Kim jest tegoroczna noblistka?

Louise Glück urodziła się w Nowym Jorku 22 kwietnia 1943 roku. Dorastała na Long Island w rodzinie o żydowskich korzeniach. Anoreksja, na którą cierpiała jako nastolatka, sprawiła, iż nie ukończyła wyższych studiów, w zamian poddając się terapii. Decyzje tą sama Glück określiła jako konieczną. W zamian uczestniczyła w lekcjach i kursach poetyckich. Uczyła się między innymi od  Léonie Adams i Stanleya Kunitza, których do dziś określa jako swoich mentorów. Początkowo utrzymywała się z pracy sekretarki. Pierwszy, pozytywnie oceniony tomik poetycki opublikowała w 1968 roku (Firstborn), ale potem na długo stała się ofiarą blokady pisarskiej. Kolejny zbiór ukazał się dopiero w 1975 roku i jest uznawany za przełomowy. Zanim Louise Glück została wykładowczynią angielskiego na Williams College w Massachusetts przeżyła dwa małżeństwa, rozwód i pożar domu. Wciąż publikowała, ale prawdziwy sukces literacki przyniosły jej prace z lat 90-tych. Ten okres to także kolejne trudności w życiu osobistym: drugi rozwód i związane z nim kłopoty z uczelnią, założoną z byłym już mężem. W 2004 roku opublikowała poemat, będący reakcją na zamachy na WTC i została rezydentką na Uniwersytecie Yale. W 2020 roku otrzymała literacką Nagrodę Nobla. 

Twórczość

Louise Glück jest autorką wielu nagradzanych tomików poetyckich, w tym Faithful and Virtuous Night (2014), za które otrzymała National Book AwardAverno (2006), zakwalifikowane do finału National Book Award 2006 w dziedzinie poezji.

Jej inne wielokrotnie nagradzane książki to he Wild Iris (1992), która otrzymała nagrodę Pulitzera i nagrodę Williama Carlosa Williamsa od Amerykańskiego Towarzystwa Poetyckiego; Ararat (1990), z Narodową Nagrodą Poezji im. Rebeki Johnson Bobbitt Biblioteki Kongresu oraz Triumph of Achilles (1985), uhonorowany nagrodami National Book Critics Circle, Boston Globe Literary Press Award oraz nagrodą Melville Kane Award od Amerykańskiego Towarzystwa Poetyckiego.

Glück opublikował także zbiór esejów Proofs and Theories: Essays on Poetry (1994), z nagrodą PEN/ Martha Albrand w dziedzinie literatury faktu.  Oprócz większości głównych nagród poetyckich w Stanach Zjednoczonych, była wielokrotnie stypendystką National Endowment for the Arts i Fundacji Guggenheima.

Glück w 1999 roku wybrano na stanowisko rektora Akademii Poetów Amerykańskich. Była także konsultantem poetyckim Biblioteki Kongresu oraz jurorką Yale Series of Younger Poets. W 2015 roku została odznaczona Złotym Medalem w dziedzinie poezji od American Academy of Arts and Letters.

Poezja Glück

W jej trzech wierszach z wydanego po polsku zbioru „Dzikie brzoskwinie” („Eros”, „Czas” i „Baśń”) da się zauważyć bliskość myślenia o człowieku, jakie reprezentowała Wisława Szymborska. To twórczość akuratna, nie będąca eksperymentem lingwistycznym. Poezja ta skupia się na relacjach międzyludzkich– rodzinnych czy miłosnych i często wiąże się z osobistymi przeżyciami autorki.

Literacka Nagroda Nobla 2020 przysłonięta była wciąż cieniem skandalu związanego z Akademią Noblowską. Wybór Louise Glück był więc kompromisem: nagrodzono kobietę, poetkę, ale piszącą po angielsku i reprezentującą anglosaski krąg kulturowy.

PGE

Sprawdź także

Tomasz Jastrun: Album rodzinny. Wiersze i fotografie, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2022

Tomasz Jastrun: Album rodzinny – historia rodzinna Jastrunów opowiedziana wierszami i fotografią

Zdjęcia potrafią zatrzymać na zawsze niezwykłe momenty z naszego życia. Każde z nich opowiada jakąś …