Himalaje są najwyższym łańcuchem górskim znajdującym się na Ziemi, dobrze widocznym nawet z kosmosu. Położone są w południowej Azji, rozciągają na ponad 2,5 tys. km długości i około 250 km szerokości. Znajdują się na terenie Chin, Indii, Pakistanu, Bhutanu oraz Nepalu. Przez miejscową ludność uznawane były za święte, a ich nazwa wywodząca się z starożytnego indyjskiego oznacza dosłownie „siedzibę śniegów”. Do Himalajów zaliczają się trzy pasma: Wielkie Himalaje na północy, Małe Himalaje w środku i Siwalik na południu. Są jednymi z najmłodszych pasm górskich na Ziemi – powstały podczas orogenezy alpejskiej, a proces wypiętrzania rozpoczął się ok. 60 mln lat wstecz.
Najwyższe szczyty himalajskie
Aż 10 na 14 ośmiotysięczników, o których marzy wielu fanów wspinaczki, znajduje się w Wielkich Himalajach. Reszta ośmiotysięczników znajduje się w paśmie Karakorum. Najwyższe szczyty Himalajów to:
- Mount Everest – 8848 m n.p.m. (najwyższy szczyt Ziemi),
- Kanczendzonga – 8586 m n.p.m. (trzeci szczyt Ziemi),
- Lhotse – 8516 m n.p.m. (czwarty szczyt Ziemi),
- Makalu – 8485 m n.p.m. (piąty szczyt Ziemi),
- Czo Oju – 8188 m n.p.m. (szósty szczyt Ziemi),
- Dhaulagiri – 8167 m n.p.m. (siódmy szczyt Ziemi),
- Manaslu – 8163 m n.p.m. (ósmy szczyt Ziemi),
- Nanga Parbat – 8125 m n.p.m. (dziewiąty szczyt Ziemi),
- Annapurna – 8091 m n.p.m. (dziesiąty szczyt Ziemi),
- Sziszapangma – 8027 m n.p.m. (czternasty szczyt Ziemi),
Ponadto do najwyższych szczytów himalajskich zaliczyć trzeba także te spoza 14:
- Gyachung Kang – 7952 m n.p.m. (piętnasty szczyt Ziemi),
- Annapurna II – 7937 m n.p.m. (szesnasty szczyt Ziemi),
- Himalchuli – 7893 m n.p.m. (osiemnasty szczyt Ziemi),
- Ngadi Chuli – 7871 m n.p.m. (dwudziesty szczyt Ziemi).
Warunki klimatyczne w Himalajach
Warunki klimatyczne na najwyższych wierzchołkach nie są sprzyjające człowiekowi, mówiąc delikatnie. Przy dużej dawce szczęścia, letniej pogodzie i braku wiatru można liczyć na temperaturę w granicach -12°C, co trzeba uznać za warunki bardzo sprzyjające, ponieważ w lecie temperatury rzadko sięgają powyżej -20°C. Zimą temperatura spada do -35 °C, a rekordowo niska temperatura wyniosła aż -42°C. Do tego dochodzą huraganowe wiatry, wiejące z prędkością dochodzącą do 150 km/h. Wspinacze mogą liczyć również na nagłe załamania pogody, które dla wielu śmiałków niestety skończyły się tragicznie.

Polskie sukcesy wysokogórskie – historia
Polscy wspinacze zapisali się złotą czcionką w historii himalaizmu, osiągając wiele sukcesów i zdobywając status legend. To w głowie naszych rodaków zrodził się pomysł, aby najwyższe szczyty świata zdobywać zimą, co wiele osób z środowiska wspinaczki wysokogórskiej uznawało za szaleństwo. Aż 10 z 14 wejść na ośmiotysięczniki w najzimniejszej porze roku należy do Polaków, w tym Mount Everest, które zostało zdobyte 17 lutego 1980 przez Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego. Również pierwsze zdobycie wszystkich 14 ośmiotysięczników było w zasięgu Jerzego Kukuczki, najwybitniejszego polskiego himalaisty, którego rywalizację z Reinholdem Messnerem śledził cały świat, jednak Włoch okazał się szybszy, i sztuki tej dokonał w 1986 roku. Kukuczka jednak bardzo długo dzierżył inny rekord – w 8 lat zdobył Koronę Himalajów i Karakorum, a rekord ten został pobity dopiero w 2019 roku przez Nirmala Purję, który dokonał tej sztuki w zawrotnym tempie 7 miesięcy. Wspominając o słynnych polskich wspinaczach nie można zapomnieć o Wandzie Rutkiewicz. Jako pierwsza Europejka zdobyła Mount Everest, była też pierwszą kobietą (i pierwszym Polakiem), której noga stanęła na K2, a na jej koncie znajduje się również Nanga Parbat, Sziszapangma, Gaszerbrum I i II, Czo Oju i Annapurna. Uznawana jest za jedną z prekursorek kobiecego himalaizmu.

Wyprawy w 2022 z udziałem Polaków
W obecnym roku najgłośniejszym wydarzeniem, jeżeli chodzi o wspinaczkę wysokogórską w Himalajach z udziałem Polaka bez wątpienia była wyprawa Andrzeja Bargiela na Mount Everest. Polski skialpinista ma już na koncie zdobycie oraz zjazd na nartach wśród zdziwionych spojrzeń innych wspinaczy z K2, czym zyskał światowy rozgłos. Tym razem wyczyn starał się powtórzyć na najwyższej górze świata. Niestety warunki pogodowe uniemożliwiły dalszą akcje wysokogórską, i 3 października została podjęta decyzja o zaprzestaniu próby zdobycia szczytu. Znając jednak ambicje Andrzeja, w przyszłości można spodziewać się ponownej próby.
Dnia 26.09.2022 w Himalaje Garhwalu wyruszyła organizowana przez Polski Himalaizm Sportowy wyprawa w składzie Wadim Jabłoński, Jakub Radziejowski, Adam Bielecki, Damian Granowski, Kacper Kłoda, Mateusz Grobel i Mateusz Więckowski oraz Słowak Ondrej Hiserka. Członkowie zostali podzieleni na trzy zespoły, a każdy z nich miał inny cel -Jabłoński, Radziejowski i Huserka zamierzali zdobyć Thalay Sagar (6904 m n.p.m.) nową drogą na wschodniej ścianie. Bielecki, Granowski i Kłoda starali się wyznaczyć nową ścieżkę na Swachhand (6721 m n.p.m.), a trzecia grupa w planach miała zdobycie Bhagirathi II (6512 m n.p.m.). Niestety 14 października do Polski dotarła wiadomość o zaprzestaniu wspinaczki przez Bieleckiego, Kłodę, Granowskiego, Grobla i Więckowskiego ze względu na niesprzyjające warunki pogodowe.
Nie oznacza to jednak, że wspinacze wrócili na tarczy. Jak podaje Polski Himalaizm Sportowy Ondrej Huserka i Wadim Jabłoński 16.10 o 17:00 czasu lokalnego zdobyli cel rezerwowy wyprawy i stanęli na wierzchołku dziewiczej turni wyrastającej strzeliście ponad dolinę Kedar Tal w Himalajach Garhwalu. Wymagająca i trudna technicznie wyprawa zakończyła się nadaniem (prawem zdobywców) 5602 metrowemu wierzchołkowi nazwy Phaalkan Meenaar, co w Hindi oznacza „Wieża Sokoła”
Brakuje obecnie informacji dotyczących działań wysokogórskich z udziałem Polaków w najwyższym pasie górskim w przyszłym roku. Himalaje wciąż pozostają jednak celem mniej wyczynowych wspinaczy, którzy chcą zwiedzić Katmandu, zobaczyć wioski Szerpów, buddyjskie klasztory, podziwiać cudowną naturę i lokalną kulturę, a swój trekking skończyć w obozie bazowym pod Mount Everest, podziwiając widoki na najwyższe szczyty świata.
BPO