syrop z czarnego bzu
Kwiaty bzu czarnego posiadają wiele wartości odżywczych i prozdrowotnych, które warto wykorzystać. Należy jednak pamiętać, że czarny bez obfituje także w prunazynę i sambunigrynę, które podrażniają ludzki przewód pokarmowy | fot.: Fotolia

Czarny bez – dlaczego i jak stosować?

Bez czarny to roślina synantropijna, czyli towarzysząca człowiekowi od wieków. Dowody na to – w postaci nasionek bzu znalezionych w wykopaliskach – pochodzą z czasów epoki kamiennej. W medycynie ludowej stosowany jako remedium na wiele dolegliwości, ze względu na swoje niezwykłe wartości prozdrowotne, w niektórych kulturach traktowany był wręcz jako “święty”. Nieco zapomniany, ostatnio wraca do łask dzięki zainteresowaniu ekologią oraz zwrotem w stronę natury. Na całe szczęście, ponieważ naprawdę trudno przecenić jego właściwości lecznicze, kosmetyczne i walory smakowe.

Korzyści ze stosowania czarnego bzu

Kwiaty bzu czarnego posiadają wiele wartości odżywczych i prozdrowotnych, które warto wykorzystać. Należy jednak pamiętać, że czarny bez obfituje także w prunazynę i sambunigrynę, które podrażniają ludzki przewód pokarmowy. Dlatego przygotowuje się z niego syropy, wina, nalewki, ocet i oleje. Z punktu widzenia medycyny również owoce  mają cenne właściwości, ale surowe owoce czarnego bzu są dla człowieka trujące i mogą być spożywane tylko po odpowiedniej obróbce. Lecznicze właściwości czarnego bzu wynikają z obecności w nim wielu cennych substancji. Jest bogaty w witaminy z grupy B oraz witaminę C, beta karoten i minerały takie jak: potas, wapń, magnez, sód, fosfor, sód. Występują w nim również pierwiastki śladowe: żelazo, miedź, mangan i cynk. Kwiaty zawierają dużo flawonoidów i kwasów fenolowych, a ponadto kwasy organiczne, sterole, olejek, garbniki i triterpeny.

Wykazują one działanie m.in.:

  • wykrztuśne
  • przeciwgorączkowe
  • napotne
  • moczopędne
  • oczyszczające organizm
  • przeciwwirusowe

W owocach znajdziemy więcej witaminy C oraz prowitaminy A, kwasy owocowe i antocyjany, które mają silne działanie antyoksydacyjne.

Owoce wykazują działanie m.in.:

  • przeczyszczające
  • regulujące trawienie
  • chroniące przed promieniowaniem UV
  • moczopędne
  • antywirusowe
  • łagodnie przeciwbólowe

Warto wspomnieć o właściwościach pielęgnacyjnych bzu czarnego. Olejek na jego bazie to doskonały środek zwalczający cellulit. Wmasowany w ciało lub dodany do kąpieli pomoże uelastycznić i nadać zdrowego wygląd skórze. Dzięki przeciwzapalnym właściwościom napar z bzu pomoże uporać się z niedoskonałościami cery, takimi jak wągry czy lekkie zmiany trądzikowe.

Jak zbierać, przechowywać i przetwarzać czarny bez?

Kiedy kwiatostany bzu będą już dostatecznie rozwinięte, w maju lub czerwcu, można w słoneczną pogodę wybrać się na zbiory, zanim kwiatki zaczną się osypywać. Pewną części kwiatostanów zostawić należy na krzewie po to, by móc zebrać nieco później owoce. Z kwiatów możemy od razu robić przetwory lub wysuszyć je na zimę. Najlepiej zawiesić całe kwiatostany na sznurkach w ciemnym, ciepłym i przewiewnym miejscu, gdyż łatwo ulegają one zaparzeniu i ciemnieją. Można je również rozłożyć na bawełnianych chustach lub wysuszyć w piekarniku w temperaturze nieprzekraczającej 40 stopni C przy otwartych drzwiczkach. Kwiaty bzu czarnego można również mrozić. Owoce zbiera się w sierpniu lub we wrześniu, kiedy są mocno dojrzałe. Świeże owoce bzu czarnego mogą być przechowywane w lodówce maksymalnie przez 2 dni. Łatwo pleśnieją, ponieważ są delikatne i zawierają niewiele konserwujących kwasów. Zarówno kwiaty jak i owoce najlepiej przerabiać od razu po zerwaniu. Do suszenia ich nie myjemy.
Najpopularniejszym chyba, domowym przetworem z czarnego bzu jest prosty w przygotowaniu, leczniczy syrop z kwiatów:
  • kwiaty z 20-40 baldachów zalewamy syropem otrzymanym przez zagotowanie 1 kg cukru z 1 litrem wody i plastrami cytryny i pozostawiamy na 2 dni, mieszając raz dziennie po czym filtrujemy i zagotowujemy sok przed przelaniem do wyparzonych butelek

Natomiast z owoców przygotujemy pyszne powidła:

  • gotujemy 1 kg owoców z około 400 g cukru i odrobiną wody oraz soku z cytryny do otrzymania odpowiedniej konsystencji

Warto wprowadzić tą cenną roślinę do naszego menu i korzystać z jej cudownych właściwości. Godne polecenia są inne przysmaki przygotowane na bazie czarnego bzu jak: soki, konfitury czy kwiaty smażone w cieście. Jeżeli nie uda nam się zrobić własnoręcznie przetworów, zawsze możemy zaopatrzyć się w gotowe herbatki z kwiatów czy preparaty zawierające ekstrakty z owoców.

MWO

Sprawdź także

Nawłoć pospolita

Skuteczne zioła na dolegliwości układu moczowego

Układ moczowy wielu osób jest niezwykle wrażliwy na działanie czynników zewnętrznych, przez co bardzo często …