prokrastynacja kobieta
Jako prokrastynację rozumiemy bezpodstawne i często irracjonalne odkładanie czynności i zadań do ostatniej chwili | fot.: stock.adobe.com

Prokrastynacja: jakie są jej przyczyny i jak z nią walczyć?

Prokrastynacja to obecnie jeden z częściej występujących problemów współczesnego społeczeństwa. Termin ten odnosi się do odwlekania w czasie wykonania zadania lub podjęcia konkretnych działań. Wiąże się to ściśle z powtarzalnością tego zjawiska i poczuciem winy u osoby, która zostawia wszystko na ostatnią chwilę. Czym jest prokrastynacja i jak z nią walczyć?

Prokrastynacja – charakterystyka zjawiska

Jako prokrastynację rozumiemy bezpodstawne i często irracjonalne odkładanie czynności i zadań do ostatniej chwili. Należy w tym momencie zaznaczyć, że prokrastynacja często bywa mylona z lenistwem. Od lenistwa jednak odróżnia to zjawisko fakt, że towarzyszy mu poczucie winy połączone ze strachem przed konsekwencjami niewykonania zadania. Chroniczne odwlekanie o uporczywym charakterze jest uznawane za zaburzenie psychiczne. Co więcej, osoba, która odwleka wykonanie danej czynności, może odczuwać silny lęk przed podjęciem jakiegokolwiek działania prowadzącego do wypełnienia zadania. To wszystko sprawia, że czekająca nas praca wykonywana jest na ostatnią chwilę, nierzadko w sposób niestaranny. Kłóci się to z samym charakterem osoby odwlekającej, bo to właśnie jednostki ambitne i będące perfekcjonistami najczęściej stają się ofiarami tego zjawiska.

Jakie są przyczyny prokrastynacji?

Przyczyn prokrastynacji może być kilka, jednak najczęściej upatruje się ich źródła w wychowaniu. Osoby, którym w dzieciństwie od początku stawiano poprzeczkę zbyt wysoko, mogą nie czuć się na siłach do wykonania zadania z powodu lęku przed porażką. Innym motorem napędzającym pogłębianie się prokrastynacji może być strach przed wzięciem na siebie odpowiedzialności. Co ciekawe, prokrastynacja może być też paradoksalnie wywołana obawą przed sukcesem. Osoba, która odwleka w czasie podjęcie konkretnych działań, boi się, czy poradzi sobie z oczekiwaniami, jakie mogą wynikać z sukcesu.

prokrastynacja mężczyzna
Możemy mówić o prokrastynacji, kiedy odkładanie wykonywania zadań wiąże się z lękiem i wyrzutami sumienia | fot.: stock.adobe.com

Symptomy prokrastynacji

Możemy mówić o prokrastynacji, kiedy odkładanie wykonywania zadań wiąże się z lękiem i wyrzutami sumienia. Jeżeli boimy się konsekwencji bierności, ale mimo to świadomie szukamy bodźców, które odciągają nas od pracy, możemy mówić o prokrastynacji. Warto dodać tutaj, że zjawisku odwlekania i odciągania uwagi towarzyszy niezadowolenie z podejmowanych decyzji. Jeżeli więc odpoczywamy przed wykonaniem pracy np. oglądając serial i tak nie relaksujemy się, a tej pozornej gratyfikacji towarzyszy ciągły podskórny lęk przed czekającym na nas zadaniem. Oprócz tego osoby cierpiące na prokrastynację nie potrafią zazwyczaj zarządzać swoim czasem i jeżeli dany projekt nie ma ram czasowych, nie umieją zorganizować sobie pracy.

W jaki sposób walczyć z prokrastynacją?

Powtarzająca się prokrastynacja może negatywnie wpływać przede wszystkim na sferę edukacji i kariery zawodowej. W związku z jej chronicznym charakterem konieczne staje się więc podjęcie kroków, by wyeliminować ciągłe odkładanie pracy. Pierwszym krokiem jest samoświadomość, która da nam szansę na wyznaczenie sobie pomniejszych kroków w wykonywaniu całego zadania. Możemy też wyznaczać sobie plan dnia, w którym znajdzie się miejsce zarówno na odpoczynek, jak i konkretne godziny pracy. Jeżeli to nie pomaga, konieczne może być dojście do źródła problemu podczas spotkań ze specjalistą np. terapeutą.

Prokrastynacja to złożone zjawisko, które negatywnie wpływa na życie zawodowe, a nawet osobiste. Aby rozwiązać ten problem należy w pierwszej kolejności zdać sobie sprawę z jego istnienia.

KMA

Sprawdź także

mikrobiom a psychologia

Mikrobiom ludzki i jego wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne

Mikrobiom ludzki, czyli zbiór wszystkich mikroorganizmów żyjących w i na naszym ciele, w tym bakterii, …